کبد یکی از ارگانهای حیاتی است که عملکردهای حیاتی بسیاری را انجام میدهد. از جمله سمزدایی بدن، تولید صفرا، تبدیل مواد مغذی به انرژی، تولید پروتئینهای مهمی مانند آلبومین، پروترومبین، و فیبرینوژن و تبدیل مواد مغذی به انرژی. به راحتی میشود تصور کرد که در صورت بروز اختلال در عملکرد کبد، چه صدمات جبرانناپذیری به بدن وارد میشود. یکی از مهمترین اختلالات مربوط به کبد، کبد چرب است. کبد چرب که تحت عنوان استئاتوز کبدی هم شناخته میشود، زمانی رخ میدهد که چربی در کبد انباشته شود. وجود مقادیر اندک چربی در کبد طبیعی است، اما مقدار زیاد آن میتواند برای سلامتی مشکلساز شود. نکتهی امیدوارکننده دربارهی این بیماری، برگشتپذیربودن آن است. با اصلاح سبک زندگی خود میتوانید نشانههای کبد چرب را از بین ببرید. در این مطلب به بررسی و شناسایی علائم کبد چرب میپردازیم.
انواع کبد چرب
بیماری کبد چرب ۲ نوع اصلی دارد؛ غیرالکلی و الکلی.
- کبد چرب الکلی(AFLD): این نوع کبد چرب ناشی از مصرف بیش از حد الکل است. الکل می تواند باعث التهاب و آسیب کبدی شود که منجر به تجمع چربی در کبد می شود.
- کبد چرب غیر الکلی(NAFLD): این نوع کبد چرب شایعترین نوع آن است. NAFLD ناشی از عوامل مختلفی است، از جمله چاقی، دیابت نوع 2، سندرم متابولیک و ژنتیک. این نوع کبد چرب ارتباطی با مصرف الکل ندارد. از هر ۳ بزرگسال، ۱ نفر و از هر ۱۰ کودک ۱ کودک ممکن است به این بیماری مبتلا شوند.
مراحل پیشرفت کبد چرب غیر الکلی
بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) بر اساس میزان تجمع چربی در کبد به چهار مرحله (گرید) تقسیم میشود:
- گرید 1: تجمع چربی خفیف در کبد (5 تا 10 درصد وزن کبد)
گرید 1 شایع ترین مرحله NAFLD است و معمولاً هیچ علامتی ایجاد نمی کند. در این مرحله، کبد هنوز عملکرد طبیعی خود را حفظ می کند.
- گرید 2: تجمع چربی متوسط در کبد (10 تا 25 درصد وزن کبد)
گرید 2 ممکن است باعث برخی علائم خفیف شود، مانند خستگی یا درد در قسمت بالای شکم. در این مرحله، کبد هنوز عملکرد طبیعی خود را حفظ می کند، اما ممکن است در معرض خطر بیشتری برای پیشرفت به مراحل بعدی قرار داشته باشد.
- گرید 3: تجمع چربی شدید در کبد (25 تا 50 درصد وزن کبد)
گرید 3 ممکن است باعث علائم بیشتری شود، مانند خستگی، درد در قسمت بالای شکم، کاهش وزن بدون دلیل و زردی پوست یا چشم ها. در این مرحله، کبد ممکن است شروع به عملکرد ضعیف کند.
- گرید 4: استئوهپاتیت صفراوی غیر الکلی (NASH) که شامل التهاب و آسیب کبدی است.
گرید 4 جدی ترین مرحله NAFLD است و می تواند منجر به سیروز کبدی شود. سیروز کبدی یک بیماری جدی است که می تواند منجر به نارسایی کبد شود.
«« بیشتر بخوانید : راه های درمان کبد چرب »»
کبد چرب چه علائمی دارد؟
اکثر افراد مبتلا به کبد چرب علائمی ندارند. با این حال، برخی از افراد ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:
- درد یا ناراحتی در قسمت بالای شکم
- خستگی
- کاهش وزن بدون دلیل
- تهوع یا استفراغ
- زردی پوست یا چشمها
علائم کبد چرب در مراحل پیشرفتهتر بیماری ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- افزایش فشار خون
- افزایش قند خون
- افزایش کلسترول
- خونریزی یا کبودی آسان
- عفونتهای مکرر
توجه! چنانچه هر کدام از این علائم را دارید، به هیچ عنوان مراجعه به پزشک را پشت گوش نیندازید و هر چه سریعتر تحت درمان قرار بگیرید. کبد چرب میتواند منجر به عوارض جدی مانند سیروز کبدی شود. سیروز کبدی یک بیماری جدی است که می تواند منجر به نارسایی کبد شود.
راههای پیشگیری از ابتلا به کبد چرب
با چند اقدام ساده میتوانید از ابتلا به بیماری کبد چرب پیشگیری کنید. موارد زیر راههای حفظ سبک زندگی سالم و پیشگیری از کبد چرب هستند.
- حفظ تناسب اندام
- روزانه حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت بدنی داشته باشید.
- الکل و سیگار را ترک کنید.
- خودسرانه دارو مصرف نکنید.
- مصرف چربیهای اشباع، چربیهای ترانس و کربوهیدراتها را کم کنید و سبزیجات و میوه را جایگزین آنها کنید.
- میزان فشار خون، قند و چربی خون را کنترل کنید.
راههای تشخیص کبد چرب
تشخیص کبد چرب معمولاً با آزمایش خون یا سونوگرافی انجام میشود. آزمایش خون سطح آنزیمهای کبدی که ممکن است افزایش یافته باشد را اندازه میگیرد. سونوگرافی با تصویربرداری از کبد، میتواند وجود چربی در کبد را نشان دهد.
سایر آزمایشاتی که ممکن است برای تشخیص کبد چرب استفاده شوند عبارتند از:
- MRI (تصویربرداری تشدید مغناطیسی)
- CT اسکن (توموگرافی کامپیوتری)
- بیوپسی کبد
بیوپسی کبد یک روش جراحی است که در آن یک قطعه کوچک از بافت کبد برای بررسی تحت میکروسکوپ برداشته میشود.
امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد. برای دیدن محصولات ما میتوانید به فروشگاه جوپرو سر بزنید. ارسال محصولات جوپرو به تمام نقاط ایران رایگان است!